Τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις; Έχουμε ή όχι απάντηση σε αυτή την ερώτηση, ξέρουμε πως πολλοί από εμάς διαθέτουμε τα εφόδια να υλοποιήσουμε σε κάποιο βαθμό τα όνειρά μας.

Αλλά, τι συμβαίνει με τα άτομα, που απλά στερούνται ίσες δυνατότητες με άλλους στην κοινωνία που ζουν, απλά και μόνο για λόγους κουλτούρας, καταγωγής ή ακόμα χειρότερα κακών συγκυριών;

Στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης που έγινε το Μάρτιο, είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω την ταινία Tell Them About Us (Να τους Πείτε για Εμάς), από την σκηνοθέτρια Rand Beiruty. Η Beiruty προσέγγισε μέσα από το ντοκιμαντέρ της το χειλιοαπεικονισμένο κόνσεπτ της εφηβείας μέσω ενός πρωτότυπου τρόπου: 7 κοριτσιών από Αραβικής, Κουρδικής και Ρομά προέλευσης που μεγαλώνουν σε μια επαρχιακή πόλη στη Γερμανία. 

Οι περισσότερες από αυτές είναι 17 ετών. Θα έπρεπε να ετοιμάζονται για τις σπουδές τους, να κάνουν φιλίες, να ερωτεύονται, όπως οι υπόλοιπες συνομήλικές τους. Μα, δεν είναι σαν τα άλλα κορίτσια. Τουλάχιστον για τη χώρα, στην οποία κατέφυγαν για μια καλύτερη ζωή, λόγω οικονομικών συνθηκών ή λόγω πολέμου. 

Η ευρωπαϊκή «γη της επαγγελίας»- όπως πολλοί θεωρούν τη Γερμανία- δεν είναι όσο φιλική με τους Άραβες όσο θα περίμενε κανείς. 

Και αυτό φαίνεται ξεκάθαρα μέσα από τον μοναδικό τρόπο, με τον οποίο η σκηνοθέτρια επιλέγει να παρατηρήσει τη ζωή τους, δηλαδή με τη δική της παράλληλη ενεργό συμμετοχή σε αυτήν. Αποτυπώνει στην οθόνη μας το ρατσισμό που βιώνουν, όχι μόνο κοινωνικά, αλλά και θεσμικά, κάνοντάς τες εκτός από το να μιλήσουν να κάνουν σκετσάκια για το πώς ονειρεύτηκαν την ιδανική ζωή τους κάποτε, σε σχέση με το πώς είναι τώρα.

«Γιατί δεν μιλάς τη γλώσσα μας;». «Γιατί φοράς μαντίλα», λένε οι κοπέλες σε ένα σκετσάκι – σάτιρα της δυσοίωνης πραγματικότητάς τους στο γερμανικό σχολείο όπου φοιτούν. «Βγάλε τη μαντίλα», ακούμε έναν περαστικό να τους φωνάζει, ενώ κάνουν το πικ νικ τους στο πάρκο. 

Μεταφερόμαστε, έπειτα, σε ένα κινηματογραφικά φτωχικό σκηνικό. Με λίγα πανιά και τον κατάλληλο φωτισμό φτιάχτηκε ένα μπαλκόνι στην Κωνσταντινούπολη, στην οποία μία από τις κοπέλες, που στο ντοκιμαντέρ παρουσιάζεται και έγκυος, θα ήθελε να χτίσει τη νέα της, πιο ευχάριστη ζωή, μακριά από τη Γερμανία.

Έπειτα, σε ένα υπόγειο πάρκινγκ, μια άλλη εκ των κοριτσιών πραγματοποιεί το όνειρό της να γίνει αστυνομικός, μαχόμενη σε ένα σκετς έναν κακοποιό, συγκινημένη που φορά στολή για πρώτη και μάλλον τελευταία φορά στη ζωή  της, μιας  και δεν πληροί τα κριτήρια για να το κάνει αυτό στη Γερμανία.  Όλες τους, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, αντιμετωπίζουν προβλήματα με το να συνεχίσουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, λόγω του γλωσσικού χάσματος και των διακρίσεων που κάνει το εκπαιδευτικό σύστημα σε βάρος τους. 

Η πιο συγκινητική ιστορία για εμένα ήταν αυτή της κοπέλας που ήθελε να γίνει παιδίατρος, αλλά αντιμετωπίζοντας τα ίδια εμπόδια με τις υπόλοιπες, θα μπορέσει να το κάνει αυτό μόνο στη φαντασία της. Ως εκ τούτου,  συμβιβάζεται με μια δουλειά σε ένα γηροκομείο, όπου και τελικά καταλήγουν να εργάζονται οι περισσότερες από τις πρωταγωνίστριες του ντοκιμαντέρ. «Ελπίζω ότι μια μέρα θα καταφέρω να φτάσω έστω κοντά στο όνειρό μου να ασκήσω την ιατρική», καταλήγει. 

Υπάρχει, βέβαια, και ένα happy end για μια από τις κοπέλες, που κατάφερε να συνεχίσει τις σπουδές της και να πάει σε ένα καινούριο μέρος, να κάνει νέους φίλους και να φτιάξει για την ίδια ένα καλύτερο μέλλον.

Θυμούμενη, μάλιστα, την προσφυγική κρίση του 2015- 2016, που ξέσπασε στον απόηχο του πολέμου στη Συρία και όποτε η Γερμανία απορρόφησε περισσότερους από 1 εκατ. πρόσφυγες, πάντα αναρωτιόμουν αν αυτοί οι άνθρωποι είναι καλύτερα εκεί. Αλλά σαν τον τόπο μας και τους ανθρώπους μας, τίποτα.  

Οι συγκινητικές ιστορίες τους, τα μεγάλα τους όνειρα και η ελπίδα τους αποτελούν ένα ηθικό δίδαγμα για όλους μας.