Ολοκληρώθηκε την Κυριακή 17 Μαρτίου το 26ο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης με την τελετή λήξης το βράδυ στο Ολύμπιον και την προβολή του ντοκιμαντέρ «Γιάννης Σπανός: Πίσω απ’ τη Μαρκίζα» του Αρη Δόριζα, έπειτα από 10 ημέρες γεμάτες σινεμά και όχι μόνο...

Αρκετές ώρες πριν, πραγματοποιήθηκε η απονομή των βραβείων στην Αποθήκη Γ' του Λιμανιού, με τον "Κλεμμένο Πλανήτη μου" της Φαραχνάζ Σαριφί να παίρνει τον Χρυσό Αλέξανδρο και το "Tack" της Βάνιας Τέρνερ να κυριαρχεί, κατακτώντας με συνολικά 5 βραβεία!

Ήταν πάντως μια διοργάνωση με έντονο πολιτικό κλίμα που ήρθε στα φώτα της μέινστριμ επικαιρότητας για τους λάθος λόγους και τα όσα τραγικά έγιναν με τη λογοκρισία της αφίσας και στην ουσία της ίδιας της ταινίας ''Αδέσποτα Κορμιά'', που ευτυχώς οδήγησε σε μια αποθεωτική προβολή στο Ολύμπιον, όπου η Ελίνα Ψύκου ευχαρίστησε εμφανώς συγκινημένη το σινεφίλ κοινό. Λίγα μέτρα μόλις μακριά από το σημείο που έλαβε χώρα η μαζική ομοφοβική - και ευτυχώς όχι δολοφονική - επίθεση του όχλου απέναντι σε δύο τρανς άτομα που απλά είχαν βγει για βόλτα ένα τυπικό βράδυ Σαββάτου. Ευτυχώς, ακόμα και έτσι στο τέλος φαίνεται να επικράτησε η τέχνη και η αγάπη, απέναντι στο μίσος και στη βία.

Παράλληλα δεν μπορούμε να μη σημειώσουμε τις παρεμβάσεις του δικτύου Filmmakers for Palestine Greece στους χώρους και τις προβολές του φετινού Φεστιβάλ απαιτώντας τα αυτονόητο: την άμεση κατάπαυση του πυρός στην Παλαιστίνη! Τα μέλη του δικτύου εξέδωσαν την ακόλουθη ανακοίνωση μετά το πέρας του 26ου ΦΝΘ:

"Κατά τη διάρκεια της χθεσινής τελετής λήξης, αρκετοί βραβευμένοι κινηματογραφιστές χρησιμοποίησαν το βήμα τους για να μιλήσουν ενάντια στη γενοκτονία στη Γάζα, ζητώντας κατάπαυση του πυρός τώρα και μια Ελεύθερη Παλαιστίνη!

Κατά τη διάρκεια μιας ομιλίας, τονίστηκε ότι τα κινηματογραφικά φεστιβάλ, συμπεριλαμβανομένου του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, έχουν την ευθύνη να προβάλλουν ταινίες από την Παλαιστίνη στα δημόσια προγράμματά τους. 

Αυτή τη στιγμή της ακραίας σιωπής και της λογοκρισίας στα μέσα ενημέρωσης, τα κινηματογραφικά φεστιβάλ πρέπει να κάνουν περισσότερα για να υποστηρίξουν τις παλαιστινιακές φωνές που αντιμετωπίζουν λογοκρισία στα μέσα ενημέρωσης και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατά τη διάρκεια της γενοκτονίας."

Από εκεί και πέρα στα highlights των παράλληλων δράσεων του φετινού προγράμματος, ανήκουν σίγουρα η βράβευση με τον τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο για το σύνολο της προσφοράς του στο σινεμά και στον πολιτισμό, στον σπουδαίο σκηνοθέτη, σεναριογράφο, συγγραφέα και μεταφραστή Παναγιώτη Ευαγγελίδη, αλλά και το μεγάλο spotlight - αφιέρωμα του Φεστιβάλ στον διεθνώς αναγνωρισμένο δημιουργό Δημήτρη Παπαϊωάννου. 

Ας περάσουμε όμως στις ταινίες τώρα...

Ο κλεμμένος πλανήτης μου

Ο Χρυσός Αλέξανδρος του 26ου ΦΝΘ που ήρθε κατευθείαν από την Μπερλινάλε είναι μια ιστορία τρυφερής εσωτερικής αναχώρησης και μαζί απόπειρα ενός αυτοβιογραφικού ύμνου στην ελευθερία. Αυτό το ντοκιμαντέρ-εργόχειρο έχει κεντημένες σε εύθραυστο φιλμ τις αναμνήσεις της Φαράχ: μια γυναίκα που αποτυπώνει την ομορφιά της καθημερινότητάς της στο Ιράν κατά τη διάρκεια της Ισλαμικής Eπανάστασης, συλλέγει θραύσματα super8 από άγνωστούς της ανθρώπους, ενώ μαθαίνει τι σημαίνει να αγαπάς από απόσταση και να ονειρεύεσαι ανάμεσα στους τέσσερις τοίχους. 

Πρόκειται για ένα πολύτιμο και πρωτίστως αναγκαίο συλλογικό και προσωπικό αρχείο, που συνοψίζει τη νεότερη ιστορία της απάνθρωπης και σεξιστικής κοινωνίας του Ιράν, με ξεκάθαρο φεμινιστικό, αλλά και πολιτικό πρόσημο. Ώριμο και μετρημένο, κρατάει τις ισορροπίες μέσα από μια σφιχτή αφήγηση που ισορροπεί ανάμεσα στον ωμό ρεαλισμό και τον λυρισμό, συγκινώντας τον θεατή αβίαστα. Η Φαράχ μας αφηγείται χαρακτηριστικά λίγο μετά την έναρξη της ταινίας: "Ο ασφαλής ιδιωτικός μου πλανήτης ήταν γεμάτος χορό. Αν και στον τοίχο κρεμόταν η φωτογραφία του Χοεμινί. Μακριά από τον δικό μου πλανήτη, στον δικό τους πλανήτη, πολλοί εκτελέστηκαν ως αντιφρονούντες... Σύντομα καταλαβαίνω ότι στον δικό μου πλανήτη μπορώ να είμαι ο εαυτός μου. Στα εφτά έμαθα ότι χρειάζομαι διαφορετικό εαυτό για μέσα στο σπίτι και διαφορετικό εαυτό για έξω από αυτόν. Κι έτσι ξεκινάει η διπλή ζωή μου. Η ζωή σε δύο διαφορετικούς πλανήτες"

Λεσβία

Τη δεκαετία του ’70 λεσβίες από όλο τον κόσμο καταφθάνουν σε ένα μικρό χωριό της Λέσβου. Ενώ οι εντάσεις με τους κατοίκους αυξάνονται, η σκηνοθέτρια Τζέλη Χατζηδημητρίου –που βρέθηκε στη μέση ως ντόπια και ως λεσβία– αφηγείται μια ιστορία 40+ χρόνων γύρω από την αγάπη, την κοινότητα, τις συγκρούσεις, αλλά και τι σημαίνει να νιώθει κανείς αποδεκτός.