Της Κατερίνας Δαστερίδη,
Πριν περίπου μιάμιση εβδομάδα η Chloe Zhao κέρδισε δικαίως, στην τελετή απονομής των Όσκαρ το βραβείο καλύτερης σκηνοθέτριας για το Nomadland , γράφοντας ιστορία αφού είναι μόλις η δεύτερη γυναίκα που λαμβάνει τον τίτλο αλλά και η πρώτη Ασιατικής καταγωγής.
Το γεγονός ότι μετά από 93 χρόνια διεξαγωγής των βραβείων πρέπει να τονίσουμε τόσο έντονα την καταγωγή και ειδικά το φύλο της, αποκαλύπτει την προβληματική κατάσταση που επικρατεί στον χώρο της έβδομης τέχνης. Όμως η φειδωλή βράβευση σκηνοθετριών από την Αμερικανική Ακαδημία είναι μόνο η κορυφή ενός παγόβουνου, που ξεκινάει από τις σχολές κινηματογράφου. Οι φοιτήτριες πολλές φορές αποθαρρύνονται από το να ακολουθήσουν κάποιο παραδοσιακά "αντρικό" επάγγελμα στον χώρο όπως σκηνοθεσία, διεύθυνση φωτογραφίας και στρέφονται στην σεναριογραφία, σχεδιασμό κουστουμιών, μαλλιών και μέικ απ. Ο διαχωρισμός δεν γίνεται βάσει το επίπεδο ( αφού όλες οι
ειδικότητες είναι σημαντικές για να δημιουργηθεί μια ταινία ), αλλά με άξονα το ποσό ικανές είναι οι γυναίκες να πετύχουν στις πρώτες.
Αυτή η προκατάληψη φαίνεται και από την μετέπειτα πορεία , όπου παραγωγοί και μεγάλα studios δεν εμπιστεύονται αρκετά γυναίκες filmmakers για να διευθύνουν τις ταινίες τους με αποτέλεσμα τα φιλμς που δημιουργούν να είναι αποκλειστικά μικρού μήκους ή χαμηλού budget. Υπό αυτές τις συνθήκες πως μπορεί η φωνή και το όραμα τους να υλοποιηθεί, όταν συνεχώς απορρίπτονται με την πρόφαση ότι οι δυνατότητες τους, λόγω φύλου, είναι περιορισμένες ; Η σεξιστική αντιμετώπιση δεν σταματάει όμως εκεί. Ακόμα και όταν οι ταινίες τους γίνονται σε παγκόσμια κλίμακα γνωστές και κερδίζουν το ένα βραβείο μετά το άλλο , πάλι βρίσκονται αντιμέτωπες με αδαή σχόλια.
" Πώς μπορέσατε να γράψετε έναν αντρικό χαρακτήρα ;" είναι μια ερώτηση που συχνά ακούνε σεναριογράφοι , λες και είναι ακατόρθωτο μια γυναίκα να μπει στον ψυχισμό ενός χαρακτήρα που τυχαίνει να είναι άντρας. Αντίστοιχη ερώτηση δέχονται και οι σκηνοθέτριες που επιλέγουν πρωταγωνιστή και όχι πρωταγωνίστρια. Σπάνια κάποιος σκηνοθέτης όμως θα χρειαστεί να απαντήσει στο " Πως επιλέξατε γυναίκα ;". Ερωτήματα τίθενται και για τα είδη των ταινιών, όπου στο μυαλό των περισσότερων αυτές που είναι ταιριαστές στην γυναικεία φύση είναι ρομαντικές , με πρωταγωνιστικό γυναικείο ρόλο, φιλμς που έχουν έντονη φεμινιστική ματιά. Φυσικά από μόνη της αυτή η τάση δεν είναι καθόλου κακή, ίσα ίσα είναι αναγκαίο να υπάρχουν τέτοιες ταινίες. Αν όμως θέλουν να δημιουργήσουν δράσης , μυστηρίου κτλ. είναι κάτι αξιοπερίεργο και δύσκολο.
Φαίνεται λοιπόν πως ό,τι κάνουν οι γυναίκες μπαίνει στο μικροσκόπιο και κρίνεται με εξοργιστικά λανθασμένα κριτήρια. Τα πράγματα φαίνεται να αλλάζουν αφού κάθε χρονιά ο αριθμός των γυναικών που εργάζονται σε όλους τους τομείς, αυξάνεται. Βέβαια αν σκεφτεί κανείς ότι έπρεπε να περάσουν 133 χρόνια ( από τότε που φτιάχτηκε η πρώτη ταινία ) για να δούμε μια μικρή πρόοδο , είναι αρκετά απογοητευτικό. Η πραγματική αλλαγή θα επέλθει όταν κάθε ανερχόμενη σκηνοθέτρια , σεναριογράφος, διευθύντρια φωτογραφίας μπορέσει να δημιουργήσει ελεύθερα τις ταινίες της. Χωρίς την σεξιστική κουλτούρα του Hollywood που αμφισβητεί τις ικανότητες τους και βάζει σε "κουτάκια" και "πρέπει" την δουλειά τους. Χωρίς κανένα εμπόδιο που αφορά το φύλο τους, ώστε όταν μιλάμε για την επόμενη Chloe Zhao να μη χρειάζεται να επικεντρωθούμε σε τίποτα άλλο παρά μόνο στο ταλέντο της ως καλλιτέχνης.
3 comments
Εύστοχη για ακομη μια φορά!
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαταπληκτικό άρθρο κυρία Δαστεριδη. Ελπίζω να δούμε περισσότερα για γυναίκες σκηνοθέτες!
ΑπάντησηΔιαγραφήΔικαιολογημένη ολότελα θέση και πολύ ωραίο άρθρο, ωστόσο νομίζω στο μυαλό του αληθινού σινεφίλ ο διαχωρισμός του φύλου είναι απλά διαδικαστικός και ξεπερασμένος.
ΑπάντησηΔιαγραφή