Lost Highway: Ένας απρόβλεπτος εφιάλτης

 

Μία από τις αγαπημένες μου ταινίες είναι το Lost Highway ( Χαμένη Λεωφόρος) του David Lynch, μια ταινία από τις πιο δυσνόητες του σκηνοθέτη, η οποία έχει την δική της λογική και κατά την γνώμη μου “ φλερτάρει” με την ψυχανάλυση του Freud και του Lacan.

Ο Φρεντ, σαξοφωνίστας της τζαζ μαζί με την γυναίκα του Ρενέ λαμβάνουν στο σπίτι τους βιντεοκασέτες από έναν άγνωστο, οι οποίες δείχνουν το εσωτερικό του σπιτιού τους. Μετά από λίγες μέρες η Ρενέ δολοφονείται και εμφανίζεται μία ακόμα βιντεοκασέτα που δείχνει τον Φρεντ να την σκοτώνει βάναυσα. Ο άντρας χωρίς να θυμάται το συμβάν, καταδικάζεται σε θάνατο για την δολοφονία της γυναίκας του. Ανεξήγητα, ένα πρωί εμφανίζεται στην θέση του στο κελί ένας άλλος άντρας ο Πίτερ, που είναι μηχανικός αυτοκινήτων και αφήνεται ελεύθερος. Βγαίνοντας από την φυλακή γνωρίζει την ερωμένη ενός γκάνγκστερ, Άλις, που μοιάζει φοβερά με την νεκρή γυναίκα του…

Το Lost Highway είναι ένα νέο-νουάρ που τίποτα δεν μπορεί να εξηγηθεί γιατί αυτό που θέλει να μας δείξει ο Λιντς είναι ότι το μόνο που υπάρχει είναι η αβεβαιότητα, οτιδήποτε βλέπει κανείς κρύβει πίσω του μία αντίθεση. Ακόμα και όλη η ταινία είναι μία αντίθεση ανάμεσα στην έντονη ζωή του Πίτερ στην οποία εμπλέκεται και ο υπόκοσμος και στην ρεαλιστική και μονότονη ζωή του Φρεντ και της Ρενέ στο πρώτο μέρος του φιλμ. Ο έρωτας εναλλάσσεται με την βία. Ο θεατής δεν μπορεί να καταλάβει αν όλα όσα βλέπει ανήκουν στην σφαίρα του ονείρου ή στην πραγματικότητα, η ταινία χαρακτηρίζεται για τις ονειρικές εικόνες της, τον έντονο φωτισμό που έρχεται σε αντίθεση με σκηνές στο ημίφως, την μη γραμμική της αφήγηση και την ονειρική- σουρεαλιστική ατμόσφαιρα που δημιουργεί.

Στην Χαμένη Λεωφόρο, τα πάντα είναι απρόβλεπτα, αλλόκοτα, μοιάζουν με έναν εφιάλτη. Η πραγματικότητα και το αληθινό στοιχείο παντρεύονται με την φαντασία, για να μας φανερώσουν την υποκειμενική και ασταθή αντίληψη της πραγματικότητας για τον ήρωα- δολοφόνο γεμάτο τύψεις και ενοχή, αλλά και γενικότερα ο Λιντς μας φανερώνει μέσω του ήρωα το παράλογο στοιχείο της δικής μας φύσης, την πλευρά του διεστραμμένου εαυτού μας. Η ταινία καθώς ξεδιπλώνεται περνάει από τα στρώματα του συνειδητού στο ασυνείδητο, εκεί που βρίσκονται τα όνειρα, οι παρορμήσεις και δεν υπάρχουν αναστολές, έτσι ακριβώς όπως υποστηρίζουν οι ψυχαναλυτές. Συγκεκριμένα όπως ο ασθενής σύμφωνα με τον Freud φέρει μαζί του ένα τραυματικό γεγονός συνειδητά, το οποίο όμως δεν μπορεί μα το προσδιορίσει γιατί οι ρίζες του βρίσκονται στο υποσυνείδητο, μέσα από την ανάλυση έρχεται αντιμέτωπος με αυτό και το φέρνει στο “φως” του συνειδητού του, έτσι και ο πρωταγωνιστής αδυνατεί να συναντήσει τον εαυτό του αλλά στο τέλος μπορεί πλέον να αυτοπροσδιοριστεί συνειδητά.   

Η Χαμένη Λεωφόρος αναφέρεται λοιπόν στην αβεβαιότητα, το υπαρξιακό πρόβλημα του ανθρώπου, τον φόβο για το άγνωστο, το φροϋδικό ερώτημα “ποιός είμαι;” Κάθε λύση στο ερώτημα αυτό δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο και καταλήγει στο ίδιο σημείο από την αντίθετη πλευρά, είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, οι δύο αντίθετες ιστορίες του Lost Highway οι οποίες στο τέλος ταυτίζονται ( σεκάνς με θυροτηλέφωνο στην αρχή και στο τέλος της ταινίας).  

Μάλιστα, ο Λιντς είπε: «Ως παιδί, μεγάλωσα σ' ένα περιβάλλον με κομψά σπίτια, κατάφυτους δρόμους, μπλε ουρανούς, ξύλινους φράχτες, πράσινο γρασίδι και κερασιές. Όπως ακριβώς, δηλαδή, φαντάζεται κάποιος την μεσοαστική Αμερική. Αλλά οι κερασιές εκκρίνουν ένα πηχτό υγρό, το οποίο προσελκύει μαύρα, κίτρινα και ορισμένα κόκκινα μυρμήγκια γύρω του. Έτσι ανακάλυψα ότι, αν κανείς κοιτάξει λίγο πιο προσεχτικά αυτόν τον όμορφο κόσμο, θα βρει πάντα από κάτω κόκκινα μυρμήγκια. Επειδή μεγάλωσα σ' έναν όμορφο κόσμο, οτιδήποτε άλλο ήταν μία αντίθεση...» 

0 comments