Γέμισε το διαδίκτυο με ανακοινώσεις για τη νέα ταινία “And” του -παγκοσμίου φήμης πλέον- Γιώργου Λάνθιμου. Ευκαιρία να θυμηθούμε τον Κυνόδοντα, με τον οποίο ο Λάνθιμος έγινε για πρώτη φορά γνωστός σε ένα ευρύτερο, όχι μόνο εγχώριο, κοινό. Ελληνόφωνη και ελληνοκεντρική, η εν λόγω ταινία απεικονίζει πώς ο “σφιχτός” οικογενειακός πυρήνας, τυπικός της ελληνικής οικογένειας, μπορεί πολύ εύκολα να καταντήσει ασφυκτικός. Παρότι έχει περάσει πάνω από μια δεκαετία από όταν πρωτοκυκλοφόρησε, ακόμη συζητιέται και αυτό από μόνο του αποτελεί επιτυχία.

Οι δύο κόρες και ο ένας γιος της οικογένειας κρατιούνται επί της ουσίας αιχμάλωτοι υπό ένα καθεστώς φόβου, χειραγώγησης και παραπληροφόρησης. Μόνη πηγή γνώσεων και επαφής με τον έξω κόσμο είναι οι γονείς, πράγμα που τους δίνει τη δυνατότητα να παρουσιάσουν τον κόσμο όπως εκείνοι θεωρούν ότι θα ωφελήσει περισσότερο τα παιδιά τους. Ο βασικότερος κανόνας όλων είναι ότι κανείς -πέραν του πατέρα- δεν μπορεί να βγει εκτός σπιτιού εάν δεν πέσει ο κυνόδοντάς του. Όσο κάτι τέτοιο δε συμβαίνει τα παιδιά οφείλουν να παραμένουν στο σπίτι. Ξαφνικά, μπαίνει στην εξίσωση ένας εξωτερικός παράγοντας που ταράζει την τάξη, η Χριστίνα, μια security που ο πατέρας προσλαμβάνει για να ικανοποιήσει τις σεξουαλικές ορμές του γιου της οικογένειας. 

Με μια πρώτη ματιά, το σύμπαν που έχει δημιουργήσει ο Λάνθιμος μοιάζει τελείως αλλόκοτο και δυστοπικό σε σημείο που ίσως αποκρούει τον θεατή. Αλλά, αλήθεια, πόσο απέχει από την πραγματικότητα; Η ελληνική οικογένεια θεωρεί ότι το να κρατάει το παιδί της κοντά της είναι ο καλύτερος τρόπος να το προστατεύσει από τους κινδύνους του “έξω κόσμου”. Δεν αντιλαμβάνεται όμως ότι πολλές φορές αυτό που βαφτίζει ως  υπερπροστατευτικότητα είναι στην πραγματικότητα καταπίεση και ότι έτσι στερεί την ελευθερία του παιδιού και  άρα τη δυνατότητα να κάνει λάθη και να μαθαίνει από αυτά. Το ιδανικό ως συνήθως βρίσκεται κάπου στη μέση,  μεταξύ πλήρους αδιαφορίας και ασφυκτικής υπερπροστατευτικότητας. Αυτό, λοιπόν, που καταφέρνει ο Λάνθιμος είναι να παρουσιάσει τα σκοτεινά σημεία της ελληνικής νοοτροπίας μέσα από μια πολύ καλά δομημένη ιστορία που φέρει  αισθητική το χαρακτηριστικό του σκηνοθέτη ύφος.